Công an Hà Tĩnh đã phát hiện và xử phạt 303 lao động người Trung Quốc với tổng số tiền 4,5 tỷ đồng về các hành vi vi phạm các quy định thủ tục nhập cảnh và lao động trái phép.
“Thừa thầy, thiếu thợ” - lỗi của cơ chế
- Cập nhật : 08/11/2014
Lỗi từ cơ chế quản lý các trường dạy nghề là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ”. Ảnh: Kỳ Anh
Bộ nào quản lý? Bộ LĐTBXH hay Bộ GDĐT quản lý gần như trở thành chủ đề duy nhất khi QH thảo luận về dự thảo Luật Dạy nghề (sửa đổi) sáng 5.11. Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu đề nghị lùi lại việc thông qua luật này, vì nhiều vấn đề chưa được ban soạn thảo làm rõ...
Bộ nào quản lý?
Chẳng rõ là vì tình cờ hay có chủ đích mà rất đông các vị ĐBQH xoay đi xoay lại vấn đề bộ chịu trách nhiệm quản lý về công tác dạy nghề. ĐB Nguyễn Xuân Trường (Hải Phòng) đưa ra hàng loạt nhận định về công tác đào tạo nghề: Manh mún. Kém về trình độ, phẩm chất, kỹ năng thực tiễn. Đi ngược với cơ cấu thế giới. Đặc biệt, tình trạng thừa thầy thiếu thợ, ngoài lý do do phân luồng đào tạo, do tâm lý bằng cấp của người dân..., thì chủ yếu là từ những bất cập trong quản lý nhà nước.
Ông Trường kiên quyết đề nghị lùi lại việc thông qua luật này khi nó chưa hề đặt ra và giải quyết được những bất cập trong quản lý nhà nước.
ĐB Nguyễn Thị Kim Bé (Tiền Giang) cũng thẳng thắn không kém, khi bà nói “không đồng tình với giải trình của UBTVQH cho rằng lĩnh vực này trước kia giao cho Bộ GDĐT thì ít được quan tâm, sau khi giao cho Bộ LĐTBXH thấy phát triển lên. Hay lý do nếu giao cho Bộ GDĐT thì sẽ làm tăng gánh nặng cho bộ này... Vậy nếu giao Bộ LĐTBXH thì không nặng sao? - bà Bé đặt câu hỏi và tự trả lời rằng, Bộ LĐTBXH làm rất nhiều việc về an sinh xã hội, lo cho con người từ lúc sinh ra cho tới lúc trở về với đất mẹ, trong đó có “nhiều việc làm chưa tốt”.
Trong khi việc giao thêm sẽ sinh ra bộ máy mới, con người mới. Hơn nữa, nếu bảo vì “làm không tốt mà phải giao cho bộ ngành khác, thì rồi nếu Bộ LĐTBXH làm không tốt, thì sẽ giao cho bộ nào 9 (?!) ĐBQH Bé cho rằng dự thảo luật đã chưa lấy ý kiến rộng rãi, chưa có sự thống nhất với các luật khác và đề nghị QH phải lấy ý kiến bằng phiếu về việc có thông qua tại kỳ họp này hay không?
ĐB Trần Minh Diệu (Quảng Bình) cũng cho rằng, việc giao cho bộ nào quản lý phải căn cứ trên chức năng hoạt động của bộ đó. Theo ông Diệu, giải thích lý do giao Bộ LĐTBXH vì có thực tế trước kia Bộ GDĐT quản lý một số ngành nghề chưa tốt, hay lý do Bộ GDĐT đang nhiều việc..., là hoàn toàn không thuyết phục:Không thể nói bộ nào nhiều việc hơn bộ nào? - ông Diện nói và đề nghị Bộ LĐTBXH chỉ là cơ quan chủ quản của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thuộc bộ, tương tự như nhiều bộ ngành khác đã và đang thực hiện. Còn việc giúp Chính phủ thống nhất quản lý giáo dục thuộc về chức năng của Bộ GDĐT.
Hàng chục cử nhân lao đơn vào vị trí một trung cấp kế toán
Vấn đề mà cử tri và nhân dân quan tâm lại không phải là chuyện bộ nào quản lý mà là chất lượng và bất cập của công tác đào tạo nghề.
ĐB Nguyễn Thanh Hải (Hòa Bình) mở đầu phát biểu bằng việc nhắc lại kết quả của cuộc thi tay nghề ASEAN với chủ đề “Kỹ năng nghề - giá trị đích thực của chúng ta”. Trong cuộc thi đó, lao động Việt Nam đã đoạt giải nhất với 15 huy chương vàng (HCV), trong khi Malaysia về nhì với 9 HCV, Indonesia 8 HCV, Singapore 4 và Thái Lan 3, bà Hải cho rằng: “Nguồn nhân lực của chúng ta rất có tiềm năng có thể so sánh với các nước trong khu vực”.
Tuy nhiên, trong khi luôn chiến thắng trong các cuộc thi tay nghề, thì theo một nghiên cứu của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) thì năng suất lao động (NSLĐ) của nền kinh tế VN kém Singapore 15 lần, kém Malaysia 5 lần, và chỉ bằng 2 phần 5 khi so sánh với Thái Lan. NSLĐ, chất lượng lao động của VN hiện nay chưa tướng xứng với tiềm năng của người VN - bà nói, và vấn đề này rõ ràng có nguyên nhân từ chất lượng dạy nghề còn chưa thực sự phù hợp với thực tiễn khách quan, chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động.
Kể lại câu chuyện thực tế mà bà Hải đã tận mắt chứng kiến trong quá trình đi giám sát ở một ngôi trường quy mô kinh phí hằng năm chỉ có 500 triệu đồng và nhu cầu quản lý sổ sách chỉ cần 1 kế toán trung cấp. Thế mà, khi tuyển dụng vị trí này, đã có hàng chục đơn xin việc của hầu hết là những người tốt nghiệp đại học.
Chuyện một công việc chỉ cần trình độ kế toán trung cấp nhưng sử dụng trình độ đại học theo bà Hải là “gây lãng phí lớn về đào tạo trong khi một người tốt nghiệp đại học chưa chắc đã làm việc tốt hơn người tốt nghiệp trung cấp”. Và từ đây có thể thấy nguyên nhân của vấn đề “ thừa thầy, thiếu thợ “ là ở chỗ cơ chế tuyển dụng.
Bà Hải cho rằng chính khuynh hướng tuyển dụng nhân sự có trình độ cao hơn nhu cầu công việc, đặc biệt trong khối các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước vừa gây thất vọng, chán nản, lo lắng cho cả người học nghề và gia đình họ. Và đây cũng chính là nguyên nhân của tình trạng “thừa thầy thiếu thợ” và kiến nghị Luật Giáo dục nghề nghiệp cần có những quy định để tạo ra sự đồng bộ giữa dạy nghề và tạo việc làm.
(Theo laodong)
Trở về
